De Ambelt-Herfte, Zwolle
Informatie, werkwijze, praktijkvoorbeelden en tips
Door: Els van Gaasbeek-Arkesteijn
Algemene informatie over de school
Dit praktijkverhaal is afkomstig van de Ambelt-Herfte. De Ambelt-Herfte is een SO-VSO-school uit cluster 4 (leerlingen in de leeftijd van 3 tot 20 jaar) en geeft orthopedagogische en orthodidactische zorg aan leerlingen die specialistische hulp en aandacht nodig hebben, i.v.m. hun psychiatrische problematiek (PDD-NOS, ADHD, angsten, dwangen etc.). De school heeft zich in de loop van de tijd ontwikkeld tot een modern orthopedagogisch centrum, waar ruim 600 kinderen en jongeren die specialistische hulp nodig hebben worden opgevangen en begeleid.
Werkwijze van het project ‘Training op Weg naar Werk’
De school probeert, na een voortraject met arbeidstraining en interne stage, een passende baan te zoeken voor (en met) leerlingen die willen gaan werken, maar die niet in staat zijn een specifieke beroepsopleiding te volgen.
Door middel van een intakegesprek, waarbij wordt gekeken naar motivatie en belangstelling van de leerlingen, wordt nagegaan of de leerling in het project ‘Training op Weg naar Werk’ kan worden opgenomen. Eventueel wordt een praktijk-assesment test afgenomen. Vervolgens wordt een stageplaats gezocht die aansluit bij de capaciteiten en de belangstelling van de leerling. Hierbij is wel van belang dat de leerling enig inzicht in zijn of haar problematiek heeft. Na een wederzijdse proefperiode, gevolgd door een stageperiode van ruim 8 maanden, wordt bekeken of er mogelijkheden zijn om de leerling met behulp van REA-instrumenten en/of andere subsidiemogelijkheden te laten uitstromen naar werk. (Voor alle leerlingen wordt, uiteraard in overleg met de leerling en de ouders, na een uitgebreide informatie-bijeenkomst, een WAJONG-uitkering aangevraagd en in de meeste gevallen ook toegekend). Hierdoor is er voor de werkgever een extra financiële stimulans en voor de leerling zijn er mogelijkheden voor de nabegeleiding door een jobcoach).
In eerste instantie wordt gestart met een stage van 2 dagen per week, die na de Kerstvakantie naar 3 en na de Paasvakantie naar 4 dagen wordt uitgebreid. De maandag blijft het hele jaar de terugkomdag op school. Dit is belangrijk voor de eenheid in de groep, (ca. 12-15 leerlingen) het bespreken en uitwisselen van ervaringen tijdens de stage en het verder oefenen van sociale- en bedrijfsspecifieke vaardigheden.
Deze terugkomdagen hebben een vaste indeling : bespreken van ervaringen en onderlinge uitwisseling, bespreken van de leerpunten die in de loop van het project worden opgesteld, bekijken van de video-opnamen die tijdens de stage door de stagebegeleider zijn gemaakt, het bezoeken van elkaars stage-adressen, het vergroten van de sociale- en bedrijfsspecifieke vaardigheden en informatica.
De leerlingen houden zelf, vanaf de start, in hun portefolio een ‘leerpuntenlijst’ bij waarop zij aangeven wat ze willen aanleren, verbeteren etc. Op dinsdag (als dit althans geen stagedag is) volgen de leerlingen het arbeidstrainingprogramma in het Arbeidstrainingscentrum van de school waarbij specifiek aandacht wordt besteed aan de zwakke punten die in de stage belemmerend werken. Hier wordt in de praktijk kennisgemaakt met het leren seriematig en in tempo te werken in een vast dagritme met vooraf vastgestelde pauzes. In het begin kan het doen van deze werkzaamheden bij leerlingen weerstand oproepen omdat ze naar hun beleving niet aansluiten bij hun niveau, belangstelling en de ideeën die zij zich over hun toekomst gevormd hebben. Ook ouders ervaren het doen van dit soort werkzaamheden in eerste instantie nogal eens als onnodig, zinloos en geestdodend werk. Het is echter van het grootste belang dat leerlingen, ongeacht hun opleidingsniveau, al in een vroeg stadium leren wennen aan : het samenwerken met collega’s, het maken van een werkplan, tijdsindeling, werken onder tijdsdruk, verdelen van energie over de hele werkdag, leren accepteren van kritiek, vaste koffie en lunchpauze en arbeidsritme.
Zolang de leerlingen nog twee dagen stage lopen zijn ze op de andere dagen van de week bij hun vaste groepsleerkracht en volgen ze daar het samen met de leerkracht vastgestelde programma. In de laatste periode worden, indien mogelijk, afspraken met de werkgever gemaakt en wordt door een arbeidsdeskundige van het UVW de productiviteit (loonwaarde) van de leerling vastgesteld. Aan de hand van deze bevindingen worden de besprekingen tussen Werkgever / UVW en school afgerond. Rond half juli moeten de resultaten hiervan bekend zijn. Bij indiensttreding kan het UVW, indien nodig nabegeleiding door een jobcoach toekennen. Deze jobcoach zal de toekomstige werknemer blijven begeleiden.