Enkele tips voor de begeleiding en uitplaatsing naar een reguliere baan van leerlingen met een stoornis binnen het autistisch spectrum.
- Start simpel, desnoods met een paar leerlingen, houdt de lijnen kort. Dit voorkomt miscommunicatie en geeft duidelijkheid aan de leerling.
- De trainingen op school (sociale vaardigheden, bespreken stage-ervaringen) en de stagebegeleiding bij de bedrijven, dienen bij voorkeur door één persoon gedaan te worden.
- Stel vast of het verwachtingspatroon van de leerling (en de ouders) reëel is.
- Laat de leerling zelf bedrijven opnoemen waar hij of zij graag wil werken en kijk of er binnen die bedrijven mogelijkheden zijn.
- Wees creatief, bedenk zelf nieuwe banen. Door de motivatie en inzet van de leerling kunnen ze soms leiden tot verrassende resultaten!
- Zoek de stage/werk-plaats altijd in de woonplaats van de leerling`
- Slechte werkgevers bestaan niet! Daar waar het echt mis gaat, ligt het veelal aan een verkeerd verwachtingspatroon bij één of soms beide partijen, wees dus eerlijk naar de werkgever. Vertel dat hij of zij een gemotiveerde leerling kan verwachten, maar wees ook duidelijk in wat er mis zou kunnen gaan.
- De tijd van het draaien van videofilms over autisme in de bedrijfskantine is nu wel voorbij. Informeer alleen de direct betrokken werknemers op de werkvloer. De rest van de werknemers merkt het vanzelf wel.
- Houdt de informatie over de leerling in het begin heel kort. Een half A-4’tje met wat tips voor de begeleiding van de leerling is echt genoeg (werkzaamheden overzichtelijk houden, opschrijven, eventueel time-outs geven, wat te doen bij paniekuitbarstingen)
- Zorg dat je altijd bereikbaar bent voor het bedrijf en neem onmiddellijk actie als zaken fout dreigen te lopen. Openheid van beide kanten (ook naar de leerling toe) is hierbij cruciaal.
- Bedenk dat mensen die niets weten van autisme, eerst de kans moeten krijgen te ervaren wat het is. Als zij de leerling beter kennen, komt de informatie erover ook veel directer over. Begeleiders vinden het dan vaak zo interessant dat zij zelf om meer informatie vragen.
- Laat de leerling bij voorkeur begeleiden door een wat oudere werknemer op de werkvloer. Deze heeft over het algemeen meer geduld, is rustig, heeft overwicht en is bovendien in staat om de leerling in geval van pesterijen, beter te beschermen. De oudere werknemer ontleent aan het begeleiden van jouw leerling een zekere status en zal zich dus extra inspannen!
- Maak de werkbegeleider tot je collega/bondgenoot en probeer samen de best mogelijke vorm van begeleiding te kiezen. Stimuleer hem/haar om mee te denken.
- Ga vooral in het begin, vaak naar het bedrijf, als het kan wekelijks, probeer anders minstens een maal per week met de werkbegeleider te bellen en geef hem de tijd zijn verhaal te doen.
- Zorg dat je weet wat het bedrijf doet, probeer de taal van het bedrijfsleven te spreken. Informeer je bijvoorbeeld via internet over het betreffende bedrijf.
- Probeer mee te denken met het bedrijf als je in het onderhandelingsstadium bent gekomen. Het gaat erom dat het bedrijf een goede gemotiveerde werknemer in dienst krijgt en dat jouw leerling straks plezier en eigenwaarde ontleent aan het feit dat hij of zij een baan heeft.
- Verdiep je in alle subsidie-regelingen. Er zijn uitstekende cursussen die je kennis hierover up to date houden. Zo ben je een professionele en geloofwaardige partner van de werkgever.
- Werk met een vaste jobcoach-organisatie (reïntegratie bedrijf). Stimuleer deze organisatie zich te verdiepen in de begeleiding van mensen met een stoornis binnen het autistisch spectrum.
- Betrek deze organisatie al vroegtijdig bij de uitplaatsing zodat zij de leerling al in een vroeg stadium leert kennen en de overgang van school naar werk zo naadloos en probleemloos mogelijk verloopt.
Els van Gaasbeek – Arkesteijn
Stage- /uitstroombegeleider
De Ambelt-Herfte, Zwolle